Zarema-5

Rêbera Rêbazên Nîşandayina Çavkaniyan AMADEKAR: FERZAN ŞÊR A. Rêbaza APAyê (American Psychological Association) B. Rêbaza MLAyê (Modern Language Association) Piştî vekirina beşên kurdî di zaningehên li bakûrê Kurdistanê derketina kovarên akademîk, nîv-akademîk û hakemî rêbazên nîşandayina çavkaniyan bêtir ket rojeva nivîskar û lêkolîneran. Ne bes di van waran de li her cihên ku mirov serî li çavkaniyan dide him ji hêla ilmî him jî ji hêla hiquq û ehlaqa nivîsandinê ve hewceyî bi rêbazan dibîne. Ji bo ku em qaydeyên aîdiyeta fikrî û kedê binpênekin, agahiyan bi awakî rêk û pêk derxin holê, belav bikin û rê li ber întîhal,…

Bixwîne

Hin Têbinî derbarê Lekolînên li ser Zimanê Kurdî* TOVE SNUTNABB KANGAS JAFFER SHEYHOLISLAMI AMIR HASSANPOUR JI ÎNGILÎZÎ: SÎRWAN QIÇÇO *Skutnabb-Kangas, Tove, Sheyholislam, Jaffer and Hassanpour, Amir (2012). “Concluding remarks.” In Sheyholislami, Jaffer, Hassanpour, Amir and Skutnabb-Kangas, Tove (eds.) The Kurdish Linguistic Landscape: Vitality, Linguicide and Resistance. Special volume nr 217, The International Journal of the Sociology of Language, 181-187 Qada zimanzaniya kurdî di bîst salên dawî de gelekî hatiye guhertin û dibe ku hîn jî were guhertin di dema weşana vê çapa Kovara Navnetewî ya Civaknasiya Zimên de. Lê rola zimanê kurdî (û zimanên zikmakî yên din li herêmê) û…

Bixwîne

Mirovo Tu Her Ji Bîr dikî HEVPEYVÎN LIGEL DERHÊNER ŞEHRAM ALÎDÎ DERHÊNERÊ KURD SHAHRAM ALÎDÎ, di sala 1971ê li bajarê Sine yê Rojhilatê Kurdistanê hatiye dinyayê. Di dema xwendina xwe de Alîdî di gelek piyesên tîyatroyê de wekî aktor cîh digire. Pîştî xwendina lisansa ressamiyê di Fakulteya Hunerên Ciwan ya Zaningeha Tehranê, li Zanîngeha Hunerê (li Tehranê) dest bi xwendina derhêneriya sînemaya anîmasyonî dike. Alîdî, di gelek projeyan de wekî ressam, wênekar, dizaynor, grafîst, îlustrator û senografê sînema û tiyatroyê xebitiye. 6 sal piştî yêkem fîlmê xwe yê dirêj Bîranînên Mehîna Kimêd ku bi alikariya Wezareta Çandê ya Hikumeta Kurdistanê,…

Bixwîne

Şikomendîy Bûnayetî Le Şî’randinî Hizrî Ziman da HENDRÊN – LATINÎZEKIRIN: BAWER MARÛFÎ “Binûse, pîrî dilim emrî kird Le îbtîda we ke beytê munasibî dîwan Gedayekî wekû Mehwî, qelenderêkî Kurd Mîsalî padişehî furs e sahîbî dîwan” Mehwî (1830-1906) Puxte: Ev gotar armanc dike bi riya analîzkirina berhemên Mahwe û Nalî destnîşan bide ka çima ev herdu helbestvan ji bo cudatiya xwe ya ji “êdîn” diyar bikin bi kurdî nivîsandine, û dixwaze bi riya zimên fazîletên kurdbûyinê jî têgîn bike. Ev, bi gotineke din, ji dinyayê re piştrastkirina kurdbûyinê ye. Ev argument li dij rexneya wêjeya kurdî ye jî ku angaşt dike…

Bixwîne

Oblomov û Paşxaneya Wî ya Civakî BİLAL ATA AKTAŞ Puxte: Bi Rojavayîbûyînê re civakek dikeve nav veguherîneke cuda û dînamîk. Di vê veguherînê de vebijêrk sê ne. Civak, an pişta xwe dide rûdanên nûjen, li pey astengiya nûtiyê diçe û ji kevneperestiya xwe tawîz nade, an kêm-zêde li ber xwe dide lê dîsa jî nikare bergiriyeke teqez li hemberî wê ava bike û di navberê de dimîne. An jî entegrasyona xwe ber bi temambûyînê ve dibe. Di vê serêhatiyê de civak, li ber deriyê Rojavayê (şaristanî, nûjenî) ye û bona ketina hundir, heweskarê guhertina hin kevneşopiyên xwe ye. Ev yek…

Bixwîne

Li Welatekî Derhişîn Pêxemberekî Melankolîk: Silêman FERZAN ŞÊR Puxte: Di romana Sobartoyê de du xetên sereke hene. Yek jê Silêman e, a din jî Belqîsê ye. Yên mayîn jî navbera wê xetê dadigrin. Silêman wekî kirdeya sereke ya romanê, çarenûsa Kurdistanê wekî netewe temsîl dike; Belqîs jî çarenûsa Kurdistanê ya organîk/erdnîgarî û welatî (wetanî) temsîl dike. Belqîsê objeya arezûyê ya Silêman e ku tu carî bi dest nabe. Çûna ber bi bidestxistina Belqîs ve rêwitiyeke rastî-xeyalî ya ber bi mirinê ve ye. Di encama vê çûnê de dertê holê ku Belqîsê li kerxaneyê li benda xerîdaran e, yanî erdnîgariya Kurdistanê…

Bixwîne

Di Rabêja vebêjî ya Kurdî ya Modern de Rastî û Honak HAŞIM AHMADZADE – JI ÎNGILÎZÎ: FEXRIYA ADSAY Pûxte: Rabêja vebêjî ya modern, yanê roman û kurteçîrok, berevajî şêwazên vegotinê yên kevneşopî, mînak fabl û romans, ku li ser nerînên gelemperî û paradigmayên dîdaktîk ava dibin, ji ezmûnên takekesî û nerînên epîstemolojîk ên modern dertê. Hilatina rabêja vebêjî ya modern a kurdî li ser pêwendiya navbera rastî û honakê de mînakên hêja didin ber destê lêkolîneran. Ev gotar du honakên kurdî yên ewil ên sedsala 20mîn, kurteçîroakek û romanek, dide ber xwe û nîqaş dike ku bi şertên civakî û…

Bixwîne

Tiyorîyî Nêwandeqêtî le ber Tîşkî Raveyekî Nuyê Mikhail Bakhtin Le Delaqeyî Nîgarî Popêrewe REHBER MEHMÛDZADE – LATÎNÎZEKIRIN: MEHMET EMÎN CIRIK Puxte: Tiyorîyî nêwandeqêkî le pantayî rexneyî edebî da le layen rojyek le qutabxane rexneyekanewe selmêndirawe û karî pêkrawe. Bellam renge heta êsta rexnegran beşwên çespandinî (êsbatkirdinî) nawaxnî em tiyorîweye nebûbin. Lem witare da hewl dirawe be kelk wergirtin le boçûnekanî karil çopêr em tiyorîye biçespêndirê. Hem weha hewl dirawe wilamî em pisyarî bidrêtewe ke deqe edebîyekan lebarî ontolojîkewe ser be cîhanêkin û çi şêwe bûnêkyan heye. Pêşekî Tiyorîyî nêwandeqêkî[1] lew degmen tiyorîyaneye ke lenaw zorbeyî qutabxanekanî rexneyî edebî be hemû…

Bixwîne

Hevpeyvîn Ligel DAVID HARVEY MÎRZA BARAN – HÊJA NETIRK – JI ÎNGILÎZÎ: FERZAN ŞÊR DAVID HARVEY (z.1935, Gillingham, Kent, Îngilîstan) Di sala 1961an de doktoraya xwe li zaningeha Cambridge di beşa Erdnîgariyê de kiriye. Piştî xebatên xwe yên li zaningeha Bristolê di sala 1969an de li derbasî zaningeha Johns Hopkins bû. Di sala 2001an de li zaningeha Cityê dest bi xebatê kir. Taybetmendiya herî mezin a Harvey ew e ku fikra wusatê li teoriya Marksîst zêde kiriye. Di nav Zanistên Civakî de yek ji bîst kesan e ku herî zêde jêgirtin (û veguhastin) ji wan dibe. Hêja Netirk: Em dizanin…

Bixwîne

Xwekujiya Jinan û Raza Hilbijartina Êgir ETA NEHAYÎ – JI SORANÎ: EYIP SUBAŞI Sê sal berî niha, wan rojên ku min yekem rûpela Balindekanî Demba dinivîsî, min bi du tiştan nedizanî. Yekem: Min nedizanî ew rûpel, yan ew du rûpelên ku paşê bûn beşa destpêka vê romanê, vegotina xewneke aloz a zilamekî ne ku gelek şevan dubare dibe û di encamê de bi rastiya jiyana jina vê çîrokê ve tête girêdan. Ez ê veneşêrim min bi xwe jî çend caran ew xewna aloz dîtibû. Her ku hişyar dibûm min ji xwe dipirsî: Ez li ku me dema ku ew jina…

Bixwîne

Polîtîkayên Tirkkirinê di Serdema Komara Tirkiyeyê de: Ne-Misilman û Kurd* MÎRZA BARAN Puxte: Dema Komara Tirkiyeyê ji mîrateyên Impatatoriya Osmanî vediqete, wek ku ji nav jî diyar kiriye, dewleta tirkan wê bi sîstemeke nû ya polîtîk wê bi rê ve birin ku jê re dibêjin Komar. Ji bo avakirin û qewînkirina van herdu hêmanên netew dewletê -Komar û Tirkbûn- hewceyî bi nasnaveke homojen, bi “em”eke sêwirandî heye ku tê de hemî komên ne-tirk divê werin tirkkirin bi rêya pratîkên curbecur. Ji bo pêkanîna vê yekê, komên ne-misilman ên mîna rûm, ermen û cihû di ser nasnava ne-muslimantiyê re, kurd jî…

Bixwîne

Vegotinên Bêdewletbûnê û Aidiyeta Siyasî Di Nav Diyasporayên Kurd Ên li Swêdê û Qraliyeta Yekbûyî (UK-QY) BARZOO ELIASSI – JI ÎNGILÎZÎ: FEXRIYA ADSAY Puxte: Ev gotar, di nav cîhaneke de ku ji netew-dewlet û welatîbûnên newekhev pêk tê li ser diyardeya bêdewletbûn û aidiyeta siyasî disekine. Bi vî awayî ew ê di nav hizra civakî û siyasî ya hevdem de li sazûmaniya teorîk û têgehên bêdewletbûnê binere û di nav çarçoveya zagonî-siyasî ya netew-dewletan de û di pêvajo û pratîkên navneteweyî de bandora wan a bo têgehên nasnameya parvekirî û mafên welatîbûnê diyar bike. Di warê akademiyê de bidewletbûn piranî…

Bixwîne