Hisamedîn Xakpûr ( HIWA ) Cemal Nebez (1933-2018), yek ji damezrênerên kurdolojiyê, 60 salên ji temenê xwe yî 85 salan daye lêkolînkirin û nivîsîna li ser meseleya kurd û Kurdistanê. Ligel nivîsandina gelek kitêbên bi zimanên cuda yên mîna kurdî, erebî, almanî û îngilizî yên li ser meseleya kurd, tecrubeyên xwe ku wek parçeyek ji geşedanên sedsala bîstemîn jiyaye, li lêkolînên xwe yî gişgir û pirdisiplînî zêde kiriye. Di berhemên xwe yî li ser meseleya kurd de îfadekirin û binyadeke taybet pêşkêş kiriye. Li gor Cemal Nebez, kurd neteweyek e bi dîrok, welat, cografya, ziman, çand û ya girîngtir, bi…
kurd
Dewleta Kurd li Komara Mahabadê* Azad Haji Aghaie Ji Îngilîzî: Fexriya Adsay Puxte Di sîstema sîyasî ya sedsala 20an de dewlet bûne tekane aktorên civata navneteweyî. A rast, dewlet, wek nûnerên neteweyan tenê nabin sedema şer û aştîyê, serdestî û desthilatdarîya çîn an îdeolojîyekê jî xurt dikin. Ji alîyêkî ve, dewlet hêzên li pişt rizgarbûna neteweyên bêdewlet diajon. Li alîyekî din ve jî, serdestî û totalîterîyê dinimînin. Di îdeolojîya neteweperwerîya Kurdî de dewlet ji bo Kurdan bûye babeta arezû û utopyayê. Ev arezû bi retorîk û îdeolojîyên cuda hatîye îfadekirin. Bêguman, ji bo Kurdan, dewlet manîfestoya îdeolojîya him serdestîyê him…
Wergera Ji Îngilîzî: Fexriya Adsay Puxte: Ji Şoreşa 1979an vir ve, dewleta Îranê ji bo Kurdên Rojhilat asimîle bike komek politîkayên piralî tetbîq dike. Kurd gelek caran hedefa sereke ya operasyonên leşkerî yên dewleta Îranê, stratejiyên asimîlekirinê û rejima wê ya nezaretê ne. Piştî dagirkirina (feth) Kurdistana Rojhilat (Rojhilat) di 1979an de, dewletê hewl da bi rêya milîtarîzasyona sîstematîk, avakirina ‘saziyên şoreşger’ û navendên nû yên olî û çandî kontrola herêmê ji nû ve têxe destê xwe, profila demografîk, olî û çandî biguherîne. Ev nivîs hewlek e ku ronî bike neteweperweriya olî ya dewletê û şêweyên stratejiyên asimîlasyonkirinê yên curbicur,…
Ahmad Mohammadpour – Norbert Ross Ji Îngilizî: Fexriya Adsay Destpêk Rojhilata Navîn gelek caran ji goşeya eşîrtîyê tê dîtin.[1] Ev bi taybetî ji bo Kurdan rast e[2] û gelê Kurd pirî caran tam wek civakeke eşîrî tê dîtin.[3] Digel ku gelek zanyarên civakî û bi taybetî antropolog li ser rêgeha eşîrîyê difikirin jî, nemaza di têkilîya wê ya bi têgehên manend ên wek komên etnîk an neteweyê re xumamî maye. Wek yek ji pêkhateyên nasnameya civakî û rêxistîbûna civakî ya li Rojhilata Navîn em li ser giringîya endamtîya eşîrî hemfikir bin jî,[4] em eşîrîyê wek taybetîyeke gewherî ya Kurdan nabînin, û…
Eyyûb Kerîmî Ji Soranî: Ferzende Kurdîzade Peywira sereke ya fikra rexneyî, rexnegirtin e li îdeolojîya serdemê ku li vir em ê jê re bêjin “rexneya îdeolojîyê” (ideologiekritik). Lê belê ravekirina îdeolojîyê karekî ewqas sade nîne û pêwîst e nivîsarên Karl Marks, Karl Mannheim, Louis Althusser û Slavoj Žižek bi hûrgilî bêne xwendin. Li vir ez dikarim bi kurtî bêjim ku mebesta min ji îdeolojîyê, cure destgah(aygıt)eke hilberandina rasteqîneyan e. Yanî ew dîyardeyên ku em ji wan re dibêjin “rasteqîne,” têkilîyeke wan a yekrast ligel îdeolojîyê heye û bê îdeolojîyê nikarin hebin. Her ji ber vê yekê îdeolojî li vir ji…