Farangis Ghaderi – Kovara Zarema Blog

Ji nû ve Hizirîna li ser Peydabûna Helbesta Kurdî ya Modern

Ji nû ve Hizirîna li ser Peydabûna Helbesta Kurdî ya Modern FARANGİS GHADERİ – JI ÎNGILÎZÎ: FEXRİYA ADSAY Puxte: Di vê gotarê de ez li dij fama kevneşopî ya derbarê helbesta kurdî ya modern derdikevim û pênase û senifandina wê ya hatiye qebûlkirin, bi riya lêpirsîna duyatiya kevn û nûjen, red dikim. Rexneya wêjeyî ya kurdî ya kevneşopî dest nîşan dike ku helbesta klasîk heta salên 1930 û 1940î ku Evdila Goran şêwaza helbestkî veguherand û “bû bavê” helbesta modern, berdewam kiriye. Li gor vê nerînê, helbest tenê li gor taybetiyên wê yên şêwazî tê nirxandin û tê bawerkirin ku…

Bixwîne

Tevgerên Civakî yên Jinan (1)

Farangis Ghaderi

Tevgerên Civakî yên Jinan – FARANGIS GHADERI JI FARISÎ: KENANÊ NADO Puxte: Femînîzm navê komeke tevger û îdeolojiyan e ku armanc dike nirx û baweriyên bavsalarî biguherîne û bo jinan mafên wekhev ên siyasî, aborî, çandî û civakî bi dest bixe. Dîroka femînîzmê dikare di nav sê pêlan de bê dabeşkirin. Pêla yekem di sedsala nozdemîn û destpêka sedsala bîstemîn de bû, a duyem di salên 1960 û 1970yî de bû û a sêyem jî ji 1990î heta vêga berdewam dike. Ev gotar bi kurtî van sê pêlan dide naskirin; li ser teorîsyen û nivîskarên sereke yên her sê pêlan…

Bixwîne

Hacî Qadirê Koyî û Hilatina Neteweperweriya Kurdî (1)

Farangis Ghaderi

Neteweperwerî ji bo sazkirina “civata muxayel” bi amrazên wêjeyê re di nav pêwendiyê de bûye. Li Ewrûpayê hilatina neteweperweriyê wek şêweyek wêjeyî bi hilatina romanê re ketiye tev, lê di wêjeya kurdî de ev helbesta modern e ku hevalbendiya vê fenomenê kiriye û roman, wek cureyekî berbiçav, heta 1950yî jî ne li holê bû. Di vê nivîsê de ez nîqaş dikim ku gelekî beriya peydabûna çapemeniya çapxaneyî, ku di xebatên li ser destpêka neteweperweriya kurdî xala navendî ye, bo kurdan bingeha neteweyê di nav hilberîna helbestkî ya dawiya sedsala 19. de û bi taybetî bi helbestên Hacî Qadirê Koyî (1817-1897) hatiye avêtin. Koyî wateyek nû ya kurdayetiyê afirand û wek “weten/welat” diyar kir, ev bi wateyek nû a siyasî axeke sînorkirî bû, wî bi vê hîmên neteweperweriya kurdî avêt. Ez ê li ser rabêja helbestkî ya Koyî, retorîka wî ya tehrîpkar û tevkariya bo avakirinê, geşbûn û belavbûna neteweperweriya kurdî bisekinim. Xebateke li ser deqên wêjeyî yên dawiya sedsala 19. ku heta vêga nehatiye dîtin, wê dînamîzma neteweperweriya kurdî û peywenda peydabûna wê ya tevlihev ronîtir bike.

Bixwîne

Author: Farangis Ghaderi

Ji nû ve Hizirîna li ser Peydabûna Helbesta Kurdî ya Modern

Tevgerên Civakî yên Jinan (1)

Hacî Qadirê Koyî û Hilatina Neteweperweriya Kurdî (1)